Ülkemizden gözlenebilecek olan yarı-gölge ay tutulmasını rasathanemizden gerçekleştirilecek olan canlı yayın üzerinden de izeleyebilirsiniz. 21:00’da başlayacak olan yayınımız youtube.com/ankuzem adresi üzerinden yapılacaktır. “Ay ve Güneş Tutulmaları” konulu sunumumuzun ardından 21:30’da tutulma canlı olarak kanalımız üzerinden izlenebilecektir.
CANLI YAYIN ADRESİ: youtube.com/ankuzem
Ay Tutulması Nedir?
Ay, Dünya’nın etrafındaki yörüngesinde dolanırken zaman zaman Dünya’nın gölgesine girer. Dolunay evresinde gerçekleşen bu geçişlerde, Güneş’ten aldığı ışığın bir kısmının ya da tamamının Dünya tarafından engellenmesiyle Ay’ın parlaklığı azalır. Bu olay Ay tutulması olarak adlandırılır. Ay tutulması parçalı, tam veya yarı gölge tutulmaları olarak üç şekilde gerçekleşebilir. Tam Ay tutulması sırasında Ay, gölge konisinin içerisine girer ve Dünya’nın gölgesi tamamen Ay’ın üzerine düşer. Parçalı tutulmada ise Dünya’nın gölgesi Ay yüzeyinin bir kısmının üzerine düşer.
Yarı Gölge Ay Tutulması Nedir?
Ay, Dünya’nın yarı gölge alanına girdiğinde tutulma gerçekleşir (Şekil 1). Yarı gölge alanında Dünya, Güneş ışınlarını tamamen engelleyemez. Yarı gölge tutulmalarında Ay’ın tamamını ya da bir kısmını örten karanlık bir bölge bulunmaz. Ancak Ay’ın parlaklığında bir miktar azalma gözlenir. Bu koşullarda oluşan tutulmaları gözlemlemek parçalı ya da tam tutulmalara göre daha zordur.
Şekil 1. 5 Haziran 2020 Yarı Gölge Ay Tutulması
(https://www.timeanddate.com/eclipse/penumbra-shadow.html)
Tutulma Bilgileri
Tutulma, Türkiye Bölge Zamanı (TBZ) ile saat 20:45:50’de başlayacak olup, tutulma ortası TBZ 22:25:02’de gerçekleşecektir. Tutulma saat TBZ 00:04:03’te bitecektir. Toplam 3 saat 18 dakika 13 saniye sürecek olan tutulma Avrupa, Asya ve Afrika’dan gözlenebilecek olup, Güney Amerika’nın doğu kıyıları dışında Amerika kıtasından gözlenemeyecektir. Tutulma sırasında Ay’ın yarı gölge konisine giren kısmı diğer kısmına oranla kararacak ancak tamamen karanlıkta kalmayacaktır (Örn., Şekil 2).
Şekil 2. 2002 yılında gerçekleşen bir Yarı-Gölge Ay tutulması
(https://earthsky.org/?p=184402)
Tutulma Gözlemi
Ülkemizden de gözlenecek olan bu tutulma sırasında COVİD-19 salgını için alınan önlemler kapsamında rasathanemizde halka açık bir etkinlik düzenlenmeyecektir. Rasathanemizin internet sitesi ve sosyal medya hesapları üzerinden duyuruları yapılacak olan canlı yayın ile tutulma izlenebilecektir.
